Ambuja Cements, ACC സിമന്റിന്റെ ഉടമ വിനോദ് അദാനി തന്നെയോ
Ambuja Cements, ACC എന്നിവയുടെ ഉടമസ്ഥത അദാനി ഗ്രൂപ്പിനല്ല, ഗൗതം അദാനിയുടെ മൂത്ത സഹോദരൻ വിനോദ് അദാനിക്കാണെന്ന് റിപ്പോർട്ട്.
ഹിൻഡൻബർഗിന്റെ ആരോപണങ്ങൾക്ക് മറുപടിയായി അദാനി ഗ്രൂപ്പ്, വിനോദ് അദാനിക്ക് ബിസിനസിൽ ഔദ്യോഗിക റോളില്ലെന്നും ബന്ധപ്പെട്ട കക്ഷിയല്ലെന്നും അവകാശപ്പെട്ടിരുന്നുവെങ്കിലും വാസ്തവമല്ലെന്ന് റിപ്പോർട്ടുകൾ പറയുന്നു. പൊതുവായി വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നതിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി, അദാനി ഗ്രൂപ്പിന് കീഴിലല്ല അംബുജ സിമന്റ്സും എസിസിയും, സിമന്റ് കമ്പനികൾ വിനോദ് അദാനിയുടെ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള സ്ഥാപനങ്ങളുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ളതാണെന്ന് മോണിംഗ് കോൺടെക്സ്റ്റ് (The Morning Context) റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തു.
10.5 ബില്യൺ ഡോളറിന് (ഏകദേശം 85,000 കോടി രൂപ) സ്വിസ് ആസ്ഥാനമായ കമ്പനിയായ ഹോൾസിമിന്റെ ഇന്ത്യയിലെ സിമന്റ് ബിസിനസുകളായ അംബുജ സിമന്റ്സും ACC ലിമിറ്റഡും കഴിഞ്ഞ വർഷം ഗ്രൂപ്പ് ഏറ്റെടുത്തിരുന്നു. കമ്പനിയുടെ എക്കാലത്തെയും വലിയ ഏറ്റെടുക്കലായിരുന്നു ഇത്. കമ്പനിയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം, ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചറിലും മെറ്റീരിയൽ സ്പെയ്സിലും ഇത് ഇന്ത്യയിലെ എക്കാലത്തെയും വലിയ M&A ഇടപാടായിരുന്നു. ആദിത്യ ബിർള ഗ്രൂപ്പിന്റെ അൾട്രാടെക് സിമന്റിന് ശേഷം ഇന്ത്യൻ വിപണിയിലെ ഏറ്റവും വലിയ രണ്ടാമത്തെ സിമൻറ് നിർമാതാവായാണ് ഈ കരാർ അദാനിയെ മാറ്റിയത്.
ഹോൾസിം ഗ്രൂപ്പിൽ നിന്ന് രണ്ട് സിമന്റ് കമ്പനികൾ വാങ്ങാൻ ഗ്രൂപ്പ് എൻഡവർ ട്രേഡ് ആൻഡ് ഇൻവെസ്റ്റ്മെന്റ് ലിമിറ്റഡ് എന്ന സ്പെഷ്യൽ പർപ്പസ് വെഹിക്കിൾ (SPV) ഉപയോഗിച്ചു. മൗറീഷ്യസ് ആസ്ഥാനമായുള്ള സ്ഥാപനം വിനോദ് അദാനിയുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ളതാണെന്ന് അംബുജ സിമന്റ്സ് നൽകിയ അവസാന ഓഫർ ലെറ്റർ ഉദ്ധരിച്ച് TMC റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തു. ഇതിനർത്ഥം അദാനി എന്റർപ്രൈസസോ അദാനി ഗ്രൂപ്പിന്റെ ഇന്ത്യയിലെ മറ്റ് ലിസ്റ്റഡ് കമ്പനികളോ അവരുടെ അനുബന്ധ സ്ഥാപനങ്ങളോ അംബുജ സിമന്റ്സ്/എസിസി ഏറ്റെടുത്തിട്ടില്ല എന്നാണ്. അംബുജ സിമന്റ്സും എസിസിയും ഏറ്റെടുക്കാൻ നേരിട്ട് വിദേശ സബ്സിഡിയറി ഉപയോഗിക്കുന്നതിനുപകരം, അദാനി ഗ്രൂപ്പ് ഓഫ്ഷോർ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ ശൃംഖലയാണ് ഉപയോഗിച്ചതെന്ന് റിപ്പോർട്ട് പറയുന്നു. വോഡഫോണിനും കെയ്നിനും എന്താണ് സംഭവിച്ചതെന്ന് കണ്ടപ്പോൾ, ഇന്ത്യയ്ക്ക് കർശനമായ നികുതി നിയമങ്ങളുള്ളതിനാൽ, ഇടപാട് നടത്തുന്നതിന് ഹോൾസിം ഈ രീതിയാണ് തിരഞ്ഞെടുത്തത്, ടിഎംസി റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തു.
അംബുജ സിമന്റ്സും എസിസിയും വാങ്ങാൻ ഉപയോഗിച്ച എസ്പിവി, എൻഡവർ ട്രേഡ് ആൻഡ് ഇൻവെസ്റ്റ്മെന്റ് ലിമിറ്റഡ്, മറ്റൊരു മൗറീഷ്യസ് കമ്പനിയായ അക്രോപോളിസ് ട്രേഡ് ആൻഡ് ഇൻവെസ്റ്റ്മെന്റ് ലിമിറ്റഡാണ് പ്രമോട്ട് ചെയ്യുന്നതെന്ന് ടിഎംസി റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തു. മൗറീഷ്യസ് ആസ്ഥാനമായുള്ള അക്രോപോളിസ് ട്രേഡ് ആൻഡ് ഇൻവെസ്റ്റ്മെന്റ് ലിമിറ്റഡിന്റെ ആത്യന്തിക ഗുണഭോക്താവ് വിനോദ് അദാനിയാണെന്ന് 2020 ജൂണിലും 2022 ഓഗസ്റ്റിലുമുള്ള സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ച് ഫയലിംഗുകളെ ഉദ്ധരിച്ച് ഫോർബ്സ് നേരത്തെ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തിരുന്നു. എൻഡവർ ട്രേഡ് ആൻഡ് ഇൻവെസ്റ്റ്മെന്റ് ലിമിറ്റഡിന്റെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള എക്സെന്റ് ട്രേഡ് ആൻഡ് ഇൻവെസ്റ്റ്മെന്റ് ലിമിറ്റഡിന്റെ പ്രൊമോട്ടറാണ് അക്രോപോളിസ്,TMC റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തു. അദാനി ഫാമിലി ഓഫീസിന്റെ ചീഫ് എക്സിക്യൂട്ടീവായ സുബീർ മിത്രയാണ് ഈ രണ്ട് സ്ഥാപനങ്ങളുടെയും ഡയറക്ടർ. മൊറീഷ്യസിലെ കോർപ്പറേറ്റ്, ബിസിനസ് രജിസ്ട്രേഷൻ വകുപ്പിനെ ഉദ്ധരിച്ച് അക്രോപോളിസ് ഡയറക്ടർമാരായി മിത്രയെയും വിനോദ് അദാനിയെയും രേഖപ്പെടുത്തുന്നു. 2016 ഫെബ്രുവരിയിൽ സ്ഥാപിതമായ ദുബായിലെ അദാനി ഗ്ലോബൽ ഇൻവെസ്റ്റ്മെന്റ് ഡിഎംസിസിയുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ളതാണ് അക്രോപോളിസ്, റിപ്പോർട്ടിൽ പറയുന്നു.
അംബുജ സിമന്റ്സിന്റെ നോൺ എക്സിക്യൂട്ടീവ് ചെയർമാനാണ് ഗൗതം അദാനി. അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകൻ കരൺ കമ്പനിയിൽ ഡയറക്ടറാണ്. അദാനി എന്റർപ്രൈസസിന്റെ ഡയറക്ടറായ വിനയ് പ്രകാശിനൊപ്പം കരൺ എസിസിയുടെ ബോർഡിലും ഉണ്ട്. അംബുജ സിമന്റ്സിനും എസിസിക്കും ഒരു പൊതു ചീഫ് എക്സിക്യൂട്ടീവുണ്ട്, അജയ് കപൂർ. അദാനി ഗ്രൂപ്പ് അംബുജ സിമന്റ്സിലെയും എസിസിയിലെയും ഓഹരികൾ വിൽക്കുകയാണെങ്കിൽ, ഉടമസ്ഥാവകാശ ഘടന കണക്കിലെടുക്കുമ്പോൾ ഇടപാടിന്റെ ആത്യന്തിക ഗുണഭോക്താവ് വിനോദ് അദാനിയായിരിക്കുമെന്ന് ടിഎംസി പറഞ്ഞു. 450 മില്യൺ ഡോളർ സമാഹരിക്കുന്നതിനായി അദാനി ഗ്രൂപ്പ് സിമന്റ് ബിസിനസിലെ തന്റെ ഓഹരിയുടെ 4-5% വിൽക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നതായി ഫിനാൻഷ്യൽ ടൈംസ് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തിരുന്നു.
2015 ജൂണിൽ വിനോദ് അദാനി രണ്ട് അദാനി ഗ്രൂപ്പ് സ്ഥാപനങ്ങളായ അദാനി ട്രാൻസ്മിഷൻ (8.25%), അദാനി പോർട്ട്സ് ആൻഡ് സ്പെഷ്യൽ ഇക്കണോമിക് സോൺ (6.32%) എന്നിവയുടെ ഓഹരികൾ ഏറ്റെടുത്തു. അന്ന് അദാനി എന്റർപ്രൈസസിൽ 8.25% ഓഹരിയും അദ്ദേഹത്തിനുണ്ടായിരുന്നു. മൂന്ന് സ്ഥാപനങ്ങളും വിനോദ് ശാന്തിലാൽ അദാനിയെ പ്രൊമോട്ടർ/പ്രൊമോട്ടർ ഗ്രൂപ്പിന്റെ ഭാഗമായി ലിസ്റ്റ് ചെയ്തിട്ടുണ്ടെന്ന് ടിഎംസി അതിന്റെ റിപ്പോർട്ടിൽ പറഞ്ഞു. മൂന്ന് അദാനി ഗ്രൂപ്പ് കമ്പനികളിലെ തന്റെ നിക്ഷേപങ്ങളെല്ലാം അദ്ദേഹം മൂന്ന് മൗറീഷ്യൻ ഫണ്ടുകളിലേക്ക് മാറ്റിയെന്ന് റിപ്പോർട്ടുണ്ട്.
വേൾഡ് വൈഡ് എമർജിംഗ് മാർക്കറ്റ് ഹോൾഡിംഗ്, യൂണിവേഴ്സൽ ട്രേഡ് ആൻഡ് ഇൻവെസ്റ്റ്മെന്റ്, ആഫ്രോ ഏഷ്യ ട്രേഡ് ആൻഡ് ഇൻവെസ്റ്റ്മെന്റ് എന്നിവയാണത്.
വിനോദ് അദാനി ഓഫ്ഷോർ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ ഒരു ശൃംഖല കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നുവെന്ന് ഹിൻഡൻബർഗ് റിപ്പോർട്ട് പറഞ്ഞിരുന്നു. മൗറീഷ്യസ്, സൈപ്രസ്, യുണൈറ്റഡ് അറബ് എമിറേറ്റ്സ്, സിംഗപ്പൂർ, നിരവധി കരീബിയൻ ദ്വീപുകൾ എന്നിവിടങ്ങളിലെ ഈ സ്ഥാപനങ്ങൾ “പതിവായി രഹസ്യമായി അദാനിയുമായി ഇടപാടുകൾ നടത്തുന്നു” എന്ന് റിപ്പോർട്ട് കൂട്ടിച്ചേർക്കുന്നു. വിനോദ് അദാനിയോ അദ്ദേഹത്തിന്റെ അടുത്ത കൂട്ടാളികളോ നിയന്ത്രിക്കുന്ന മൗറീഷ്യസ് ആസ്ഥാനമായുള്ള 38 ഷെൽ സ്ഥാപനങ്ങളെ തിരിച്ചറിഞ്ഞതായും ഷോർട്ട് സെല്ലർ ഹിൻഡൻബർഗ് പറഞ്ഞു. എന്നാൽ, ഗ്രൂപ്പ് കമ്പനികളുടെ ദൈനംദിന കാര്യങ്ങളിൽ വിനോദ് അദാനിക്ക് ഒരു പങ്കുമില്ലെന്ന് പറഞ്ഞ് അദാനി ഗ്രൂപ്പ് ഈ അവകാശവാദം തള്ളിക്കളഞ്ഞു.
ഇതിനിടെ ഫ്രഞ്ച് എനർജി ഭീമനായ ടോട്ടൽ എനർജിസുമായി അദാനി ഗ്രൂപ്പിന്റെ രണ്ട് വമ്പൻ ഇടപാടുകളുടെ കേന്ദ്രബിന്ദു വിനോദ് അദാനിയാണെന്ന് ഫോർബ്സ് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തു. 2021ൽ ടോട്ടൽ അദാനി ഗ്രീൻ എനർജിയുടെ 20% ന്യൂനപക്ഷ ഓഹരികൾ 2 ബില്യൺ ഡോളറിന് വാങ്ങി. ഫ്രഞ്ച് കമ്പനിയുടെ റിന്യൂവബിൾസിൽ നടത്തിയ ഏറ്റവും വലിയ നിക്ഷേപമാണിത്. 2022 ഓഗസ്റ്റ് അവസാനത്തോടെ ആ ഓഹരിയുടെ മൂല്യം ഏകദേശം 10 ബില്യൺ ഡോളറായിരുന്നു. 2018ലാണ് ദ്രവീകൃത പ്രകൃതിവാതക സംരംഭമായ അദാനി ടോട്ടൽ ഗ്യാസിനായി ഫ്രഞ്ച് ഗ്രൂപ്പുമായി കൈകോർത്തത്.
കരാറിന്റെ ഭാഗമായി ടോട്ടൽ, യൂണിവേഴ്സൽ ട്രേഡ് ആൻഡ് ഇൻവെസ്റ്റ്മെന്റ് ഏറ്റെടുത്തതായി ടിഎംസി റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തു. ഡോം ട്രേഡ് ആൻഡ് ഇൻവെസ്റ്റ്മെന്റ് ലിമിറ്റഡ് എന്ന മറ്റൊരു മൗറീഷ്യസ് സ്ഥാപനത്തിന്റെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ളതാണ് യൂണിവേഴ്സൽ ട്രേഡ് ആൻഡ് ഇൻവെസ്റ്റ്മെന്റ്. ഈ ഇടപാടിൽ മൊത്തം 16.4% ഓഹരികൾ നേടി. ഡോം ട്രേഡ് ആൻഡ് ഇൻവെസ്റ്റ്മെന്റ്സിന്റെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള Acme Trade and Investment വഴി ഫ്രഞ്ച് കമ്പനി അദാനി ഗ്രീൻ എനർജിയുടെ 3.6% അധിക ഓഹരികൾ സ്വന്തമാക്കിയതായി റിപ്പോർട്ട് പറയുന്നു.
Acmeയും യൂണിവേഴ്സലും അദാനി ഗ്രീൻ എനർജിയുടെ പൊതു ഓഹരി ഉടമകളായി ലിസ്റ്റ് ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.
1994-ൽ, ബഹാമാസിൽ ഒരു കമ്പനി സ്ഥാപിച്ച് രണ്ട് മാസത്തിന് ശേഷം, കമ്പനിയുടെ രേഖകളിൽ വിനോദ് ശാന്തിലാൽ അദാനിയിൽ നിന്ന് വിനോദ് ശാന്തിലാൽ ഷാ എന്ന പേരിൽ തന്റെ പേര് മാറ്റാൻ വിനോദ് അഭ്യർത്ഥിച്ചതായി ഇന്റർനാഷണൽ കൺസോർഷ്യം ഓഫ് ഇൻവെസ്റ്റിഗേറ്റീവ് ജേണലിസ്റ്റ്സ് പുറത്തു വിട്ട പനാമ പേപ്പേഴ്സ് ഉദ്ധരിച്ച് ഫോർബ്സ് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തിരുന്നു.
ഹിൻഡൻബർഗിന്റെ ആരോപണങ്ങളോടുള്ള പ്രതികരണത്തിൽ വിനോദ് അദാനിക്ക് ഔദ്യോഗിക റോളില്ലെന്നും ബന്ധപ്പെട്ട കക്ഷിയല്ലെന്നും അദാനി ഗ്രൂപ്പ് അവകാശപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, അന്വേഷണങ്ങൾ വെളിപ്പെടുത്തുന്നത് മറ്റൊന്നാണെന്നതാണ് യാഥാർത്ഥ്യം.
Vinod Adani, the elder brother of Gautam Adani, is allegedly in control of the companies that run Ambuja Cements and ACC, according to a revelation that surfaced more than a month after Hindenburg Research said he oversaw a network of offshore businesses used to perpetrate fraud at the Adani Group.