സ്മാർട്ട്ഫോണുകളുടെയും ഇന്റർനെറ്റിന്റെയും വ്യാപനവും അനുകൂലമായ സർക്കാർ നയങ്ങളും രാജ്യത്ത് ഡിജിറ്റൽ പേയ്മെന്റുകൾ സ്വീകരിക്കുന്നതിൽ പ്രധാന ചാലകങ്ങളായി മാറിയതിനാൽ അടുത്ത മൂന്ന് വർഷത്തിനുള്ളിൽ ഇന്ത്യൻ കുടുംബങ്ങൾ കുറഞ്ഞത് 50 ശതമാനം പണരഹിത ഇടപാടുകൾ നടത്തുമെന്ന് ഒരു പഠനം പറയുന്നു.
അടുത്ത മൂന്ന് വർഷത്തിനുള്ളിൽ ഇന്ത്യൻ കുടുംബങ്ങൾ കുറഞ്ഞത് 50 ശതമാനം പണരഹിത ഇടപാടുകൾ നടത്തുമെന്ന് Redseer Consultants- Pine Labs റിപ്പോർട്ട് പറയുന്നു. നിലവിൽ, ഇന്ത്യൻ കുടുംബങ്ങൾ 35% ഇടപാടുകൾ ഡിജിറ്റലായി നടത്തുന്നു, 2026-ഓടെ ഇത് 50% കടക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. 2022 ജനുവരി വരെ, 65 കോടി റുപേ ഡെബിറ്റ് കാർഡുകൾ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. ഇത് മൊത്തം ഡെബിറ്റ് കാർഡുകളുടെ 65% വരും.
ഏറ്റവും ജനപ്രിയമായ ഡിജിറ്റൽ പേയ്മെന്റ് രീതി എന്ന നിലയിൽ UPI ജനങ്ങൾക്കിടയിൽ വ്യാപകമായ സ്വീകാര്യത നേടിയിട്ടുണ്ട്. വിപണി വിഹിതത്തിന്റെ 95%-ലധികവും PhonePe, Google Pay, Paytm എന്നിവയാണ് കയ്യാളുന്നത്. വിവിധ മേഖലകളിൽ, ഓൺലൈൻ റീട്ടെയ്ൽ മുന്നിൽ നിൽക്കുന്നു. തുടർന്ന് ഫുഡ് ഡെലിവറിയും മൊബിലിറ്റിയും. മൊബൈൽ ഫോണുകൾ തടസ്സമില്ലാത്ത P2M പേയ്മെന്റുകൾ സുഗമമാക്കുന്നതിനാൽ, പലചരക്ക്, ഭക്ഷണ വിതരണം, യാത്രാ ഇടപാടുകൾ എന്നിവയുടെ 80% ലും ഉപഭോക്താക്കൾ ഡിജിറ്റൽ പേയ്മെന്റ് രീതികൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു.
ഇന്ത്യയിലെ ഓൺലൈൻ ഷോപ്പർമാർ വരുന്ന മൂന്ന് വർഷത്തിനുള്ളിൽ 50% വർധിച്ച് അടുത്ത മൂന്ന് വർഷത്തിനുള്ളിൽ 30 കോടി കവിയുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. FY23 ലെ കണക്കനുസരിച്ച്, 400-450 ദശലക്ഷം ആളുകൾ ഓൺലൈൻ ഇടപാടുകൾ നടത്തി, ഇത് 700-750 ദശലക്ഷമായി ഉയരുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. UPI അല്ലെങ്കിൽ വാലറ്റുകൾ ഡിജിറ്റൽ പേയ്മെന്റ് മോഡായി ഉപയോഗിക്കുന്ന മൊബൈൽ പേയ്മെന്റ് ഉപയോക്താക്കൾ ഇപ്പോൾ 350-380 ദശലക്ഷത്തിൽ നിന്ന് 650 ആയി ഇരട്ടിയാകുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. മൂന്ന് വർഷത്തിനുള്ളിൽ ഇത് 700 ദശലക്ഷമാകും. 70 കോടിയിലധികം ഇന്റർനെറ്റ് ഉപയോക്താക്കളുള്ള ഇന്ത്യ ഇന്റർനെറ്റ് ഉപയോക്താക്കളുടെ എണ്ണത്തിൽ ലോകത്തിൽ ചൈനയ്ക്ക് പിന്നിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനത്താണ്.
ഇന്ത്യയിലെ ഡിജിറ്റൽ പേയ്മെന്റുകളിൽ ഭാവിയിൽ ഉയർന്നുവരുന്ന പ്രവണതകളാണ് ഇനിപ്പറയുന്നത്
e-Rupi/CBDC: പ്രീപെയ്ഡ് ഇ-വൗച്ചറുകൾ ഗുണഭോക്താവുമായി SMS അല്ലെങ്കിൽ QR കോഡുകൾ വഴി പങ്കിടുകയും കാർഡുകളോ ഓൺലൈൻ പേയ്മെന്റ് ആപ്പുകളോ ഇല്ലാതെ റിഡീം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു. നിലവിൽ സർക്കാർ ആനുകൂല്യങ്ങൾ (കോവിഡ് വാക്സിനേഷൻ) വിതരണം ചെയ്യാനാണ് ഇവ ഉപയോഗിക്കുന്നത്. റീട്ടെയിൽ e-Rupi 2022 ഡിസംബറിൽ സമാരംഭിച്ചത് പ്രധാനമായും റീട്ടെയിൽ ഇടപാടുകൾക്കായി ഉപയോഗിക്കുന്ന ഒരു ഇലക്ട്രോണിക് കറൻസിയാണ്. ആരംഭിച്ച് രണ്ട് മാസത്തിനുള്ളിൽ റീട്ടെയിൽ ഇ-രൂപി 800,000 ഇടപാടുകൾ നടത്തി.
വോയ്സ് പേയ്മെന്റുകൾ: വോയ്സ്/കോൾ വഴിയുള്ള ഓൺലൈൻ ഇടപാടുകൾ പ്രവർത്തനക്ഷമമാക്കുന്നു. ആഗോളതലത്തിൽ 2030ഓടെ 50% ഇടപാടുകളും വോയ്സ് ടെക്നോളജി വഴിയാകും.
വെയറബിൾ പേയ്മെന്റ് ഡിവൈസ്: ഉപഭോക്താവിന്റെ ബാങ്ക് അക്കൗണ്ടുമായി നേരിട്ട് ലിങ്ക് ചെയ്തിരിക്കുന്ന വെയറബിൾ ഡിവൈസ് ഒരു ഡെബിറ്റ് കാർഡായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ഇതിന്റെ ടാർഗെറ്റ് പ്രേക്ഷകർ മില്ലേനിയൽസും GenZ ഉം ആണ്. ഫിസിക്കൽ കാർഡുകൾ ഉപയോഗിക്കാതെ തന്നെ ചെക്ക്ഔട്ട് സമയത്ത് ഉപയോക്താക്കൾക്ക് ധരിക്കാവുന്ന ഉപകരണത്തിൽ ടാപ്പ് ചെയ്യാം. ഇന്ത്യൻ വെയറബിൾ മാർക്കറ്റിന്റെ മൂല്യം 2022 സാമ്പത്തിക വർഷത്തിൽ 1.1 ലക്ഷം കോടി രൂപയാണ്. 2030 സാമ്പത്തിക വർഷത്തോടെ 1.4 ലക്ഷം കോടി രൂപയിലെത്തുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു.
ബയോമെട്രിക് പേയ്മെന്റ്സ്: വിരലടയാളം, മുഖം തിരിച്ചറിയൽ, ഐറിസ് തുടങ്ങിയ ഉപയോക്താക്കളുടെ ശാരീരിക സവിശേഷതകളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ബയോമെട്രിക് ഓതന്റിക്കേഷൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഒരു സാങ്കേതികവിദ്യയാണ് ബയോമെട്രിക് പേയ്മെന്റ്. വ്യക്തികൾക്ക് അവരുടെ ബയോമെട്രിക് പാറ്റേണുകൾ പേയ്മെന്റ് പേജിൽ സംരക്ഷിക്കാൻ കഴിയും. അത് ഫിസിക്കൽ കാർഡുകളോ ഉപയോക്തൃ വിശദാംശങ്ങളോ ആവശ്യമില്ലാതെ പേയ്മെന്റുകൾ നടത്താൻ ഉപയോഗിക്കാം.