എല്ലാവരും ഒരുപോലെ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന ഒരു ലോഹമാണ് വെള്ളി. ആഭരണങ്ങൾ മുതൽ ഇലക്ട്രോണിക്സ്, നിക്ഷേപങ്ങൾ വരെയുള്ള വൈവിധ്യമാർന്ന ആവശ്യങ്ങൾക്കായി ഉപയോഗിക്കുന്ന വെള്ളി, ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയിൽ നിർണായക പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. ഇന്ത്യൻ ബ്യൂറോ ഓഫ് മൈൻസിൻ്റെ കണക്കനുസരിച്ച്, 2019-20 സാമ്പത്തിക വർഷത്തിൽ രാജ്യം ഏകദേശം 76 ടൺ വെള്ളി ആണ് ഉത്പാദിപ്പിച്ചത്.
രാജസ്ഥാൻ ആണ് ഈ ഉൽപ്പാദനത്തിൽ ഗണ്യമായ സംഭാവന നൽകി മുന്നിട്ട് നിൽക്കുന്ന സംസ്ഥാനം. ആന്ധ്രാപ്രദേശ്, തെലങ്കാന, ഹരിയാന, ജാർഖണ്ഡ് എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള മറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങളും ഇന്ത്യയുടെ വെള്ളി ഉൽപാദനത്തിൽ സുപ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. ഈ സംസ്ഥാനങ്ങൾ എങ്ങനെയാണ് ഇന്ത്യയിലെ വെള്ളി ഖനനത്തിൽ മുന്നിലെത്തിയത് എന്ന് നോക്കാം.
ഇന്ത്യയുടെ വെള്ളി ഉൽപ്പാദനത്തിൽ മുന്നിൽ നിൽക്കുന്ന രാജസ്ഥാൻ “സിൽവർ കിംഗ്” എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. ഈ സംസ്ഥാനം പ്രതിവർഷം 43 ടൺ വെള്ളി ആണ് ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്. ഇത് ഇന്ത്യയുടെ മൊത്തം വെള്ളി ഉൽപാദനത്തിൻ്റെ പകുതിയിലധികം വരും.
ഭിൽവാര, ഉദയ്പൂർ തുടങ്ങിയ പ്രധാന ഖനന മേഖലകൾ ഈ ഉൽപാദനത്തിൻ്റെ ഹൃദയഭാഗത്താണ്. അവിടെ പലപ്പോഴും സിങ്ക്, ലെഡ് എന്നിവയുടെ നിക്ഷേപത്തോടൊപ്പം വെള്ളിയും കാണപ്പെടുന്നു. ജുൻജുനുവിലെ ഖേത്രി കോപ്പർ കോംപ്ലക്സും ഉദയ്പൂരിലെ സവാർ ഖനികളും പോലെയുള്ള പ്രമുഖ സ്ഥലങ്ങൾ രാജസ്ഥാൻ്റെ ഖനന വൈദഗ്ധ്യം ഉയർത്തിക്കാട്ടുന്നു. രാജസ്ഥാനിലെ ഈ ഖനന പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് ഗവൺമെൻ്റ് ശക്തമായ പിന്തുണ നൽകുന്നതിനാൽ, വെള്ളി ഉൽപാദനത്തിൽ രാജസ്ഥാൻ്റെ ആധിപത്യം ദേശീയ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയ്ക്ക് കാര്യമായ സംഭാവന നൽകുക മാത്രമല്ല, ഗണ്യമായ തൊഴിലവസരങ്ങൾ പ്രദാനം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു.
ഇന്ത്യയുടെ വെള്ളി ഖനന വ്യവസായത്തിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനത്ത് ആന്ധ്രാപ്രദേശ് ആണ്. ഇവിടെ വാർഷിക ഉൽപ്പാദനം 9.2 മുതൽ 11.5 ടൺ വരെയാണ്. ഈ സംസ്ഥാനത്തിൻ്റെ വെള്ളി ഉത്പാദനം ലെഡ്, സിങ്ക് ഖനനത്തിൻ്റെ ഉപോൽപ്പന്നമായി ആണ് വരുന്നത്. ആന്ധ്രാപ്രദേശിൻ്റെ ഖനന വ്യവസായം, ഉപയോഗിക്കാത്ത വിഭവങ്ങൾ ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്നതിലും ധാതു അധിഷ്ഠിത വ്യവസായങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിലും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു. സാമ്പത്തിക വളർച്ചയ്ക്കും വ്യാവസായിക വികസനത്തിനും സംഭാവന നൽകിക്കൊണ്ട് വെള്ളി വിപണിയിൽ സംസ്ഥാനം അതിൻ്റെ നിർണായക സ്ഥാനം നിലനിർത്തുന്നുവെന്ന് ഈ തന്ത്രപരമായ സമീപനം ഉറപ്പാക്കുന്നു.
ഇന്ത്യയുടെ വെള്ളി ഉൽപാദനത്തിൽ തെലങ്കാന ഒരു പ്രധാന സംഭാവനയായി ഉയർന്നുവരുന്നുണ്ട്. പ്രതിവർഷം ഏകദേശം 5 മുതൽ 6 ടൺ വരെ വെള്ളി ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്ന തെലങ്കാനയിലെ ഖനന പ്രവർത്തനങ്ങൾ പലപ്പോഴും അടിസ്ഥാന ലോഹം വേർതിരിച്ചെടുക്കുന്നതിൻ്റെ ഉപോൽപ്പന്നമായി വെള്ളി നൽകുന്നു. സംസ്ഥാനത്തിൻ്റെ കാര്യക്ഷമമായ ഖനന രീതികൾ ഉൽപ്പാദനക്ഷമത വർദ്ധിപ്പിക്കുക മാത്രമല്ല, പ്രാദേശിക സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയെ ശക്തിപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. തെലങ്കാന അതിൻ്റെ ഉൽപ്പാദന ശേഷി വർധിപ്പിക്കുന്നത് തുടരുമ്പോൾ, അത് ഇന്ത്യൻ വെള്ളി ഖനന മേഖലയിൽ അതിവേഗം വളർന്നുവരുന്ന സംസ്ഥാനമായി മാറുകയാണ്.
വെള്ളി ഉൽപ്പാദനത്തെക്കുറിച്ച് ചിന്തിക്കുമ്പോൾ ആദ്യം മനസ്സിൽ വരുന്ന സംസ്ഥാനം ഹരിയാന ആയിരിക്കില്ല, പക്ഷേ ഇന്ത്യയുടെ വെള്ളി ഖനന വ്യവസായത്തിൽ ഇതും ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. ഹരിയാന ഓരോ വർഷവും 4 മുതൽ 5 ടൺ വരെ വെള്ളി ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നു. ഇത് ഇന്ത്യയുടെ മൊത്തം വെള്ളി ഉൽപ്പാദനത്തിൻ്റെ ഏകദേശം 5% മുതൽ 6.5% വരെ ആണ്. ഹരിയാനയിലെ വെള്ളി പ്രാഥമികമായി മറ്റ് ലോഹ ഖനന പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ ഉപോൽപ്പന്നമാണ്. ഇത് ദേശീയ ഖനന ഭൂപ്രകൃതിയിൽ ഹരിയാനയുടെ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന പ്രാധാന്യവും വൈവിധ്യവൽക്കരണവും എടുത്തുകാണിക്കുന്നു. ഇത് സാമ്പത്തിക, വ്യാവസായിക വികസനത്തിന് നിറയെ സംഭാവനകൾ ആണ് നൽകുന്നത്.
ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ വെള്ളി ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്ന സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ പട്ടികയിൽ അവസാനം ജാർഖണ്ഡ് ആണ്. പ്രതിവർഷം 3 മുതൽ 4 ടൺ വരെ വെള്ളി ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്ന ജാർഖണ്ഡ്, രാജ്യത്തിൻ്റെ മൊത്തം വെള്ളി ഉൽപാദനത്തിൻ്റെ 4% മുതൽ 5% വരെ സംഭാവന ചെയ്യുന്നു. സംസ്ഥാനം വിവിധ ധാതു നിക്ഷേപങ്ങളാൽ സമ്പന്നമാണ്. സിങ്ക്, ചെമ്പ് എന്നിവയ്ക്കൊപ്പം ആണ് വെള്ളി വേർതിരിച്ചെടുക്കുന്നത്. ജാർഖണ്ഡിലെ ഖനന വ്യവസായം, ശക്തമായ സർക്കാർ പിന്തുണയിൽ ഇന്ത്യയുടെ വെള്ളി ഉൽപ്പാദനത്തിലെ ഒരു പ്രധാന കേന്ദ്രമായി മാറുകയാണ്.
ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയ്ക്കും വ്യാവസായിക ഭൂപ്രകൃതിക്കും വെള്ളി ഖനനം അവിഭാജ്യമാണ്. നിരവധി തൊഴിലവസരങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ചും പ്രാദേശിക സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയെ പിന്തുണച്ചും ഇത് സാമ്പത്തിക വളർച്ചയെ മുന്നോട്ട് നയിക്കുന്നു. ഇലക്ട്രോണിക്സ്, സോളാർ പാനലുകൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള വിവിധ വ്യവസായങ്ങൾക്ക് ഈ ലോഹം അത്യന്താപേക്ഷിതമാണ്. അതിൻ്റെ വേർതിരിച്ചെടുക്കലും കയറ്റുമതിയും ആഗോളതലത്തിൽ ഇന്ത്യയുടെ വരുമാനം ഗണ്യമായി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. കൂടാതെ, ഖനന സാങ്കേതിക വിദ്യകളിൽ നടന്നുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന നവീകരണം സാങ്കേതിക പുരോഗതിയും കാര്യക്ഷമതയും വളർത്തുന്നു.
Discover the key states driving India’s silver production, including Rajasthan, Andhra Pradesh, Telangana, Haryana, and Jharkhand. Learn about their contributions to the economy and the mining processes involved.