ബംഗാള്‍ ഉള്‍ക്കടലിന്റെ വടക്കുകിഴക്കന്‍ ഭാഗത്തുള്ള തന്ത്രപ്രധാനമായ ചെറുദ്വീപാണ് സെയ്ന്റ് മാര്‍ട്ടിന്‍. ബംഗ്ലാദേശിലെ ഒരേയൊരു പവിഴദ്വീപ്. സെയ്ന്റ് മാര്‍ട്ടിന്റെ പരമാധികാരം യു.എസിന് കൈമാറിയിരുന്നെങ്കില്‍ തനിക്ക് രാജിവെക്കേണ്ടിവരില്ലെന്ന ബംഗ്ലാദേശ് മുന്‍ പ്രധാനമന്ത്രി ഷെയ്ഖ് ഹസീനയുടെ പ്രസ്താവനയോടെ ദ്വീപിനെക്കുറിച്ചുള്ള ചര്‍ച്ചകള്‍ വീണ്ടും സജീവമാകുകയാണ്.
ഇന്ത്യന്‍ മഹാസമുദ്രത്തില്‍ അധീശത്വം സ്ഥാപിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങളുടെ ഭാഗമായി യു.എസിനും ചൈനയ്ക്കും ഈ ദ്വീപില്‍ കണ്ണുണ്ട്. ദ്വീപില്‍ വ്യോമതാവളം നിര്‍മിക്കാന്‍ യു.എസിന് പദ്ധതിയുണ്ടെന്ന് മുന്‍പും ഹസീന ആരോപിച്ചിരുന്നു.
ബംഗ്ലാദേശിന്റെ തെക്കേയറ്റത്തെ കോക്‌സ് ബസാറിന് എട്ടുകിലോമീറ്റര്‍ അകലെയുള്ള ദ്വീപിന്, മൂന്നു ചതുരശ്രകിലോമീറ്റര്‍ ആണ് വിസ്തൃതി. 3700-ഓളം താമസക്കാരുണ്ട്. മീന്‍പിടിത്തം, നെല്‍കൃഷി, തെങ്ങുകൃഷി എന്നിവയാണ് ഇവിടത്തുകാരുടെ പ്രധാന ഉപജീവനമാര്‍ഗം. മത്സ്യ-കാര്‍ഷിക വിഭവങ്ങള്‍ മ്യാന്‍മാറിലേക്കാണ് പ്രധാനമായും കയറ്റുമതിചെയ്യുന്നത്.
1900-കളില്‍ സെയ്ന്റ് മാര്‍ട്ടിന്‍ ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായിരുന്നു. 1937-ല്‍ മ്യാന്‍മാര്‍ വേറിട്ടശേഷവും ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായിത്തുടര്‍ന്നു. 1947-ലെ വിഭജനത്തോടെ പാകിസ്താനുകീഴിലായി. 1971-ലെ യുദ്ധത്തെത്തുടര്‍ന്ന് ബംഗ്ലാദേശിനോട് കൂട്ടിച്ചേര്‍ക്കപ്പെട്ടു. ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണകാലത്ത്, ചിറ്റഗോങ്ങിലെ ഡെപ്യൂട്ടി കമ്മീഷണർ മാർട്ടിന്‍റെ പേരിലാണ് ഈ ദ്വീപിന് സെൻ്റ് മാർട്ടിൻസ് ദ്വീപ് എന്ന് നാമകരണം ചെയ്യപ്പെട്ടത്.
ലോകത്തിലെവിടെ നിന്നും കടൽ മാർഗം എളുപ്പത്തിൽ എത്തിച്ചേരാവുന്ന തരത്തിലാണ് സെൻ്റ് മാർട്ടിൻ്റെ ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായ സ്ഥാനം. അതിനാൽ ഇത് ഒരു പ്രധാന ജലപാതയാണ്. ബംഗ്ലാദേശിലെ ഏക പവിഴ ദ്വീപായതിനാൽ, തെളിഞ്ഞ നീല ജലവും പവിഴപ്പുറ്റുകളെപ്പോലെ വൈവിധ്യമാർന്ന സമുദ്രജീവികളും ഉൾപ്പെടെയുള്ള അതിശയകരമായ പ്രകൃതി സൗന്ദര്യത്തിന് പേരുകേട്ടതാണ്. സെൻ്റ് മാർട്ടിൻ ദ്വീപിലെത്താനുള്ള ഏക മാർഗം കടൽ മാർഗമാണ്. 1991-ലെ ചുഴലിക്കാറ്റിനുശേഷം ബംഗ്ലാദേശ് നാഷണൽ ഗ്രിഡിൽ നിന്ന് സെൻ്റ് മാർട്ടിൻ ദ്വീപിലേക്ക് വൈദ്യുതി വിതരണം നടന്നിട്ടില്ല. മിക്ക ഹോട്ടലുകളിലും രാത്രി 11 മണി വരെ ജനറേറ്റർ പ്രവർത്തിപ്പിക്കുന്നു, കാരണം പിന്നീട് ജനറേറ്റർ പ്രവർത്തിപ്പിക്കാൻ അനുവദിക്കില്ല. അതിനാൽ ദ്വീപിലുടനീളം പ്രചാരത്തിലുള്ള സൗരോർജ്ജത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നു. ദ്വീപിൽ മോട്ടോർ വാനുകളോ കാറുകളോ പ്രവർത്തിക്കില്ല. പശ്ചിമ ബംഗാളിലേയും ബംഗ്ലാദേശിലേയും പോലെ ഇവിടെയും ഹാൻഡ് റിക്ഷകൾ വ്യാപകമാണ്. ദ്വീപിൽ കോൺക്രീറ്റ് റോഡുകളും ഉണ്ട്.
St Martin’s Island, a small but strategically significant island in the Bay of Bengal, faces controversy amid allegations of geopolitical maneuvers by global powers. Explore the island’s history, recent accusations, and its role in regional politics.
