അടിയന്തിര ഘട്ടങ്ങളിൽ നിർണായകമായ സാമ്പത്തിക ഇടപാടുകൾ സാധ്യമാക്കാൻ രാജ്യത്തിനായി പുതിയ പോർട്ടബിൾ പേയ്‌മെന്റ് സംവിധാനം വികസിപ്പിക്കുകയാണ് റിസർവ് ബാങ്ക്. അടിയന്തിര, പ്രകൃതി ദുരന്ത ഘട്ടങ്ങളിൽ ഒരു സുരക്ഷാ ബാങ്കർ പോലെ ഈ സംവിധാനം നിലവിൽ വരും.
അത്യാവശ്യ ഘട്ടങ്ങളിൽ മാത്രമാകും Light weight and Portable Payment System (LPSS) എന്ന ഈ സംവിധാനം വിനിയോഗിക്കുക എന്ന് റിസർവ് ബാങ്ക് പ്രത്യേകം എടുത്തു പറയുന്നു.
സങ്കീർണ്ണമായ വയർഡ് നെറ്റ്‌വർക്കുകളെ ആശ്രയിക്കാതെ യുദ്ധത്തിലോ പ്രകൃതി ദുരന്തങ്ങളിലോ പ്രവർത്തിക്കാൻ രൂപകൽപ്പന ചെയ്‌ത പോർട്ടബിൾ പേയ്‌മെന്റ് സംവിധാനം റിസർവ് ബാങ്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യ (ആർബിഐ) വികസിപ്പിക്കുന്നു.
- മിനിമലിസ്റ്റിക് ഹാർഡ്‌വെയറും സോഫ്‌റ്റ്‌വെയറും LPSS നുണ്ടാകും
- അവ ആവശ്യാനുസരണം മാത്രമേ സജീവമാക്കൂ.
- ഗവൺമെന്റും വിപണിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടവ പോലുള്ള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയുടെ നിർണായക ഇടപാടുകൾ ഈ സംവിധാനം കൈകാര്യം ചെയ്യും.
- പേയ്‌മെന്റ് സംവിധാനങ്ങളിൽ തുല്യമായ ബങ്കറായി പ്രവർത്തിക്കാനും
- പണലഭ്യത നിലനിർത്താനും സഹായിക്കും.
- നിമിഷ നേരം കൊണ്ട് പേയ്‌മെന്റ്, സെറ്റിൽമെന്റ് ഇടപാടുകൾ ഉറപ്പാക്കും
- ഡിജിറ്റൽ പണമിടപാടുകളിൽ പൊതുജനങ്ങളുടെ വിശ്വാസം വർധിപ്പിക്കാനും LPSS സഹായിക്കുമെന്ന് ആർബിഐ പറഞ്ഞു.
- നിർദിഷ്ട ലൈറ്റ് വെയ്റ്റ് ആൻഡ് പോർട്ടബിൾ പേയ്‌മെന്റ് സിസ്റ്റം – Portable Payment System (LPSS) പരമ്പരാഗത സാങ്കേതികവിദ്യകളിൽ നിന്ന് സ്വതന്ത്രമായിരിക്കും.
- കുറച്ചു ജീവനക്കാരെ ഉപയോഗിച്ച് എവിടെനിന്നും LPSS പ്രവർത്തിപ്പിക്കാം.
സംകീർണം നിലവിലെ പേയ്‌മെന്റ് രീതി
RTGS (റിയൽ ടൈം ഗ്രോസ് സെറ്റിൽമെന്റ്), NEFT (നാഷണൽ ഇലക്‌ട്രോണിക് ഫണ്ട് ട്രാൻസ്ഫർ), UPI (യൂണിഫൈഡ് പേയ്‌മെന്റ് ഇന്റർഫേസ്) എന്നിവ പോലുള്ള നിലവിലുള്ള പരമ്പരാഗത പേയ്‌മെന്റ് സംവിധാനങ്ങൾ സുസ്ഥിരമായ ലഭ്യത ഉറപ്പാക്കിക്കൊണ്ട് വലിയ അളവുകൾ കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ രൂപകൽപ്പന ചെയ്‌തിരിക്കുന്നു. ഈ സംവിധാനങ്ങൾ വിപുലമായ ഐടി ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചറിന്റെ പിന്തുണയുള്ള സങ്കീർണ്ണമായ വയർഡ് നെറ്റ്‌വർക്കുകളെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്നു.
എന്നിരുന്നാലും, പ്രകൃതിദുരന്തങ്ങൾ, യുദ്ധം തുടങ്ങിയ വിനാശകരമായ സംഭവങ്ങൾക്ക് അടിസ്ഥാന വിവരങ്ങളും ആശയവിനിമയ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളും തടസ്സപ്പെടുത്തുന്നതിലൂടെ ഈ പേയ്‌മെന്റ് സംവിധാനങ്ങൾ താൽക്കാലികമായി ലഭ്യമല്ലാതാക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്ന് ആർബിഐ പുറത്തിറക്കിയ ഏറ്റവും പുതിയ വാർഷിക റിപ്പോർട്ടിൽ പറഞ്ഞ
ഇതിനൊരു പരിഹാരമായാണ് ആർബിഐ പരമ്പരാഗത സാങ്കേതികവിദ്യകളിൽ നിന്ന് സ്വതന്ത്രമായ എൽ‌പി‌എസ്‌എസ് വികസിപ്പിക്കുന്നത്.
ബൾക്ക് പേയ്‌മെന്റുകൾ, ഇന്റർബാങ്ക് പേയ്‌മെന്റുകൾ, പങ്കാളിത്ത സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് പണം നൽകൽ തുടങ്ങിയ അവശ്യ പേയ്‌മെന്റ് സേവനങ്ങളുടെ തടസ്സമില്ലാത്ത പ്രവർത്തനം സുഗമമാക്കുന്നതിലൂടെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയുടെ ലിക്വിഡിറ്റി പൈപ്പ്‌ലൈൻ സജീവമായും കേടുകൂടാതെയും നിലനിർത്താൻ ഇത് സഹായിക്കും.
“അത്തരമൊരു പ്രതിരോധശേഷിയുള്ള സംവിധാനം ഉള്ളത് പേയ്‌മെന്റ് സംവിധാനങ്ങളിൽ തുല്യമായ ബങ്കറായി പ്രവർത്തിക്കാനും അതുവഴി അങ്ങേയറ്റത്തെ സാഹചര്യങ്ങളിൽപ്പോലും ഡിജിറ്റൽ പേയ്‌മെന്റുകളിലും സാമ്പത്തിക വിപണി അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളിലും പൊതുജനവിശ്വാസം വർദ്ധിപ്പിക്കാനും സാധ്യതയുണ്ട്,”
ആർബിഐ പറഞ്ഞു.
2022-23 കാലയളവിൽ, പണമിടപാട്, സെറ്റിൽമെന്റ് സംവിധാനങ്ങൾ ഇടപാടുകളുടെ അളവിൽ 57.8 ശതമാനം വളർച്ച രേഖപ്പെടുത്തി.
2022-23 കാലയളവിൽ നോൺ-ക്യാഷ് റീട്ടെയിൽ പേയ്‌മെന്റുകളുടെ മൊത്തം അളവിൽ ഡിജിറ്റൽ ഇടപാടുകളുടെ പങ്ക് മുൻ വർഷത്തെ 99.3 ശതമാനത്തിൽ നിന്ന് 99.6 ശതമാനമായി ഉയർന്നു.
