ലോകമെമ്പാടുമുള്ള നിരവധി നഗരങ്ങൾ കാർ രഹിത സംവിധാനങ്ങൾ നടപ്പാക്കുകയും, അതിൽ ശ്രദ്ധേയമായ വിജയം നേടുകയും ചെയ്തു എന്നത് മാറുന്ന ഈ പരിതഃസ്ഥിയുടെ ഹരിത ഉദാഹരണമാണ്.
ഒരു സുസ്ഥിര നഗര ആസൂത്രണത്തിനും, അത് നടപ്പാക്കുന്നതെങ്ങനെ എന്നതിനും കാർ രഹിത സംവിധാനങ്ങൾ വഹിക്കുന്ന പങ്ക്, അത് ജലമാർഗമായിക്കള്ളട്ടെ, റോഡ് മാർഗമായിക്കൊള്ളട്ടെ അത് ചില്ലറയൊന്നുമല്ല. അത് മാത്രമല്ല ഇത്തരം കേന്ദ്രങ്ങൾ ഇന്ന് വൈവിധ്യവും, സമാധാനവും, ശുദ്ധ അന്തീരാകാശവും കൊണ്ട് ലോക ശ്രദ്ധ ആകർഷിക്കുന്ന ഇടങ്ങളായി മാറിക്കഴിഞ്ഞു.
ഹരിതാഭമായ ഒരു ഭാവിയിലേക്ക് നഗരങ്ങളെ രൂപാന്തരപ്പെടുത്തുന്നതിനുള്ള നൂതന നടപടികളുമായി മുന്നോട്ട് പോവുകയാണ് സ്പെയിൻ . സുസ്ഥിരതയും പരിസ്ഥിതിക്ക് മുൻഗണനയും നൽകി, 147 നഗരങ്ങളിൽ മലിനീകരണവും ശബ്ദവും നിയന്ത്രിച്ചുകൊണ്ട് സ്പെയിൻ കുറഞ്ഞ എമിഷൻ സോണുകൾ അവതരിപ്പിച്ചു.
കാറുകളില്ലാത്ത പോണ്ടെവേദ്ര:
സ്പാനിഷ് നഗരമായ പോണ്ടെവേദ്ര കാർ രഹിത യാത്രയുടെ വിജയത്തിന് മികച്ച ഉദാഹരണമാണ്. നഗരത്തിലേക്കുള്ള വാഹന പ്രവേശനം നിയന്ത്രിച്ചും കാർ രഹിത മേഖല സൃഷ്ടിച്ചും, തിരക്കേറിയതും മലിനമായതുമായ നഗരത്തിൽ നിന്ന് കാൽനടയാത്രക്കാർക്കും സൈക്കിൾ യാത്രക്കാർക്കും ഒരു ആശ്വാസമായി പോണ്ടെവേദ്ര മാറുന്നതാണ് പിനീട് കണ്ടത്. പോണ്ടെവേദ്ര മാതൃകയുടെ വിജയം ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെയും യൂറോപ്യൻ യൂണിയന്റെയും അന്താരാഷ്ട്ര അംഗീകാരവും അംഗീകാരവും നേടിയിട്ടുണ്ട്.
“ഫ്ലോട്ടിംഗ് സിറ്റി” എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഇറ്റലിയിലെ വെനീസ്, ഗതാഗതത്തിനായി ജലപാതകളെയും നടപ്പാതകളെയും ആശ്രയിക്കുന്നത് ഇത്തരം കാർ രഹിത സംരംഭങ്ങൾക്ക് ശ്രദ്ധേയമായ ഒരു ഉദാഹരണമാണ്. ജർമ്മനിയിലെ വൗബനിൽ, കാർ രഹിത അയൽപക്കം സുസ്ഥിര നഗര ആസൂത്രണത്തിന് ഉദാഹരണമാണ്. ഡെന്മാർക്കിലെ കോപ്പൻഹേഗൻ സജീവമായ ഗതാഗതം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനായി ബൈക്ക് പാതകൾക്കും കാൽനട തെരുവുകൾക്കും മുൻഗണന നൽകിയിട്ടുണ്ട്. മറ്റ് നഗരങ്ങളായ നോർവേ, ഓസ്ലോ, സ്പെയിനിലെ മാഡ്രിഡ് എന്നിവ ഗതാഗതക്കുരുക്ക് ലഘൂകരിക്കുന്നതിനും വായുവിന്റെ ഗുണനിലവാരം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനുമായി അവരുടെ നഗര കേന്ദ്രങ്ങളിൽ കാർ രഹിത മേഖലകൾ അവതരിപ്പിച്ചു.
കാർ രഹിത നഗര പ്രദേശങ്ങൾ ഭാവിയുടെ ഫ്യൂച്ചറിസ്റ്റിക് ലാൻഡ്സ്കേപ്പുകൾ
കാർ രഹിത നഗര പ്രദേശങ്ങൾ ലോകമെമ്പാടും ഉയർന്നുവരുന്നു ധാരാളമായി. ഈ ഫ്യൂച്ചറിസ്റ്റിക് ലാൻഡ്സ്കേപ്പുകൾ പരമ്പരാഗത ട്രാഫിക്-അധിഷ്ഠിത റോഡുകളേക്കാൾ ഹരിതപാതകൾക്കും കാൽനട നടപ്പാതകൾക്കും കാര്യക്ഷമമായ പൊതുഗതാഗതത്തിനും മുൻഗണന നൽകുന്നു. കാർ രഹിത നഗരങ്ങളിലേക്കുള്ള മാറ്റത്തിന് ആ നഗരത്തിന്റെയും സമീപപ്രദേശങ്ങളുടെയും പരിസ്ഥിതി, പൊതുജനാരോഗ്യം, മൊത്തത്തിലുള്ള ജീവിത നിലവാരം എന്നിവയെ നല്ല രീതിയിൽ സ്വാധീനിക്കുന്നതിനുള്ള വലിയ സാധ്യതകളുണ്ട്.
കാർ മേധാവിത്വത്തിൽ നിന്ന് മോചനം ഇന്നത്തെ ആഗോള ആവശ്യം
ലോകമെമ്പാടും നഗരങ്ങളിൽ കാർ ഉപയോഗം കുറയ്ക്കുക എന്ന ആശയത്തിന് പ്രചാരമേറിവരികയാണ്. സികൾ സ്വീകരിക്കുന്നു. പ്രധാന യൂറോപ്യൻ നഗരങ്ങളിലെ ക്ലീൻ കാമ്പയിന് വേണ്ടി നടത്തിയ ഒരു സർവേയിൽ പ്രതികരിച്ചവരിൽ 62% കാർ രഹിത ദിനങ്ങളെ പിന്തുണച്ചതായി കണ്ടെത്തി. നഗര ആസൂത്രണത്തിൽ വിപ്ലവം സൃഷ്ടിക്കാനും വൃത്തിയുള്ളതും ആരോഗ്യകരവും കൂടുതൽ ബന്ധമുള്ളതുമായ കമ്മ്യൂണിറ്റികളെ സൃഷ്ടിക്കാൻ ഇത്തരം സംവിധാനങ്ങൾ അത്യാവശ്യമാണെന്നാണ് ഉയർന്നു വന്ന അഭിപ്രായവും .
നഗര രൂപകൽപ്പനയിൽ ഒരു മാതൃകാ മാറ്റം
കാർ രഹിത നഗരങ്ങൾ കാർ ഉപയോഗം കുറയ്ക്കുന്നതിനും സുസ്ഥിരമായ ഗതാഗത മാർഗ്ഗങ്ങൾക്ക് മുൻഗണന നൽകുന്നതിനുമായി വിവിധ തന്ത്രങ്ങൾ നടപ്പിലാക്കുന്നു. തിരക്കേറുന്ന കാൽനട നടപ്പാതകൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിലും, ഹരിത ഇടങ്ങൾ വികസിപ്പിക്കുന്നതിലും, കാറുകൾക്ക് പകരം കാര്യക്ഷമമായ പൊതുഗതാഗത ഓപ്ഷനുകൾ നൽകുന്നതിലും അവർ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു. സൈക്ലിംഗും നടത്തവും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിലൂടെ, കാർ രഹിത നഗരങ്ങൾ ശാരീരിക ആരോഗ്യ ചിട്ടങ്ങൾ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു.
കാർ രഹിത നഗര ജീവിതത്തിലേക്കുള്ള വഴിയിലെ വെല്ലുവിളികൾ
കാർ രഹിത നഗരങ്ങൾ എന്ന ആശയം സജീവമാകുമെങ്കിലും, മറികടക്കാൻ വെല്ലുവിളികളുണ്ട്. കൂടുതൽ സുസ്ഥിരമായ ഗതാഗത ഓപ്ഷനുകളിലേക്ക് പൊതു മനോഭാവവും പെരുമാറ്റവും മാറ്റുക എന്നത് ഒരു വലിയ കടമയാണ്.
നഗരങ്ങൾ സുസ്ഥിര ഭാവിയിലേക്കുള്ള മുന്നേറ്റം എന്ന ലക്ഷ്യത്തിലേക്ക് ചുവടുകൾ വയ്ക്കുമ്പോൾ കാർ രഹിത നഗരങ്ങളിലേക്കുള്ള മുന്നേറ്റം ശക്തി പ്രാപിക്കുന്നു. പ്രത്യേക മേഖലകളിൽ കാർ രഹിത മേഖലകൾ, പൊതുഗതാഗതത്തിലെ നിക്ഷേപം, ബൈക്ക് അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ എന്നിവക്കു പ്രചാരം കൂടുകയാണ്. സൗജന്യ ബൈക്ക് വാടകയ്ക്ക് നൽകൽ, പൊതുഗതാഗത പാസുകൾ എന്നിവ പോലുള്ള പ്രോത്സാഹനങ്ങൾ ഇതര ഗതാഗത മാർഗ്ഗങ്ങൾ സ്വീകരിക്കാൻ താമസക്കാരെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു.