2021-22ൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ നേരിട്ടുള്ള നികുതി പിരിച്ചെടുത്ത സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയും കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങളുടെയും പട്ടികയിൽ ഒന്നാം സ്ഥാനത്തെത്തി മഹാരാഷ്ട്ര. ഡൽഹി, കർണാടക, തമിഴ്നാട്, ഗുജറാത്ത് എന്നിവ ഏറ്റവും കൂടുതൽ നേരിട്ടുള്ള നികുതി പിരിച്ചെടുത്ത സംസ്ഥാനങ്ങളായി തൊട്ടുപിന്നാലെയുണ്ട്.
സെൻട്രൽ ബോർഡ് ഓഫ് ഡയറക്ട് ടാക്സസ് (CBDT) പുറത്തുവിട്ട ഡാറ്റ പ്രകാരം ഇന്ത്യയുടെ മൊത്ത പ്രത്യക്ഷ നികുതി പിരിവ് 2013-14 ലെ 7.2 ലക്ഷം കോടിയിൽ നിന്ന് 2022-23 ൽ 173% ഉയർന്ന് 19.7 ലക്ഷം കോടി രൂപയായി. അറ്റ പ്രത്യക്ഷ നികുതി വരുമാനം 2013-14 ലെ 6.4 ലക്ഷം കോടിയിൽ നിന്ന് 2022-23 ൽ 160% ഉയർന്ന് 16.6 ലക്ഷം കോടി രൂപയായി.
2022-23 ലെ ദേശീയ കണക്കിന്റെ ഏകദേശം 15% വരുന്ന മഹാരാഷ്ട്ര രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന ജിഎസ്ടി കളക്ഷനുമായി മുന്നിലാണ്. 2018-19 നും 2022-23 നും ഇടയിൽ അതിന്റെ സംയുക്ത വാർഷിക വളർച്ചാ നിരക്ക് (CAGR) മറ്റെല്ലാ സംസ്ഥാനങ്ങളെയും മറികടന്നു.
2022-23 സാമ്പത്തിക വർഷത്തിൽ മഹാരാഷ്ട്രയുടെ ജിഎസ്ടി കളക്ഷൻ 2. 7 ലക്ഷം കോടി രൂപയാണെന്നാണ് ഏറ്റവും പുതിയ കണക്കുകൾ കാണിക്കുന്നത്. രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന രണ്ടാമത്തെ ജിഎസ്ടി ശേഖരണമായ 1. 2 ലക്ഷം കോടി റിപ്പോർട്ട് ചെയ്ത കർണാടകയുടെ നികുതി ശേഖരണത്തിന്റെ ഇരട്ടിയിലേറെയാണിത്. 1.1 ലക്ഷം കോടിയുമായി ഗുജറാത്ത് മൂന്നാമതെത്തിയപ്പോൾ തമിഴ്നാട് ഒരു ലക്ഷം കോടിയുമായി.
പിന്നിലുണ്ട്. ജിഎസ്ടി ശേഖരണം ഉപഭോഗത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള നികുതിയും സാമ്പത്തിക പ്രവർത്തനത്തിന്റെ പ്രധാന സൂചകവുമാണ്. ഇത് മഹാരാഷ്ട്രയുടെ വരുമാനത്തിന്റെ 60% വരും.
സംസ്ഥാനത്തിലേക്കുള്ള നിക്ഷേപത്തിന്റെ ഒഴുക്കാണ് അതിന്റെ സാമ്പത്തിക പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ ഗതിവേഗത്തിനും ഉയർന്ന ജിഎസ്ടി ശേഖരണത്തിനും പ്രധാന കാരണമെന്ന് മുതിർന്ന ഉദ്യോഗസ്ഥർ പറഞ്ഞു. ആഭ്യന്തര വിദേശ നിക്ഷേപങ്ങളുടെ പ്രധാന സംസ്ഥാനമാണ് മഹാരാഷ്ട്ര. ജിഎസ്ടി വകുപ്പും വിജിലൻസ് ശക്തമാക്കുകയും കുടിശ്ശിക വരുത്തുന്നവർക്കെതിരെ നടപടിയെടുക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.. കഴിഞ്ഞ വർഷം സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ജിഎസ്ടി കളക്ഷൻ 2. 2 ലക്ഷം കോടിയായിരുന്നു. ഇതിനർത്ഥം 2021-22 മുതൽ കളക്ഷൻ 52,353 കോടി രൂപ, അതായതു കുത്തനെ 24% വർദ്ധിച്ചു എന്നാണ്. സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ഇവേ ബിൽ തലമുറയും രാജ്യത്ത് ഏറ്റവും ഉയർന്നതാണ്. 2022-23 ലെ സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ഇ-എവേ ബില്ലുകൾ 15 കോടിയാണ്, ഇത് മുൻവർഷത്തേക്കാൾ 27% വർധനവാണ്.
രാജ്യത്തെ കണക്കുകളിൽ നേരിട്ടുള്ള നികുതികളിൽ പ്രധാനമായും വ്യക്തിഗത ആദായനികുതിയും കോർപ്പറേറ്റ് നികുതിയും ഉൾപ്പെടുന്നു. മറ്റ് പ്രത്യക്ഷ നികുതികളുടെ ഒരു ചെറിയ ഘടകവും ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.
- അറ്റ പ്രത്യക്ഷ നികുതി പിരിവ് 2013-14 ലെ 6.4 ലക്ഷം കോടിയിൽ നിന്ന് 2021-22 ൽ 14.1 ലക്ഷം കോടി രൂപയായി 121% വർധിച്ചതായും ഡാറ്റ കാണിക്കുന്നു.
- 2021-22ൽ 2.5 ആയ പ്രത്യക്ഷ നികുതി ബൂയൻസി കഴിഞ്ഞ 15 വർഷത്തിനിടയിലെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന നിരക്കാണ്.
- പ്രത്യക്ഷ-നികുതി-ജിഡിപി അനുപാതം 2013-14-ൽ 5.6% ആയിരുന്നത് 2021-22-ൽ 6% ആയി ഉയർന്നു.
- ശേഖരണച്ചെലവ് 2013-14 ലെ മൊത്തം ശേഖരണത്തിന്റെ 0.57% ൽ നിന്ന് 2021-22 ൽ 0.53% ആയി കുറഞ്ഞതായും ഡാറ്റ കാണിക്കുന്നു.
- 2021-22ൽ മൊത്തം നികുതി വരുമാനത്തിലേക്കുള്ള പ്രത്യക്ഷ നികുതിയുടെ സംഭാവന 52.3% ആയിരുന്നു, 2020-21 ൽ രേഖപ്പെടുത്തിയ 46.8% നേക്കാൾ കൂടുതലാണ് ഈ നിരക്ക്.
- 2000-01ൽ ഇത് 36.3 ശതമാനമായിരുന്നു. കോവിഡ് പകർച്ചവ്യാധി സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയെ ബാധിച്ചതിനാൽ 2020-21 ലെ നികുതി വളർച്ചാ നിരക്ക് ഏകദേശം 10% ചുരുങ്ങി.
- 2021-22ൽ 49.1% വളർച്ച രേഖപ്പെടുത്തി.