ഒരു പടി താഴെയിറങ്ങി റിലയൻസ് ഇൻഡസ്ട്രീസ്. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും ലാഭകരമായ കമ്പനി ഏതാണ് എന്ന ചോദ്യത്തിന് വർഷങ്ങളായി ഒരൊറ്റ ഉത്തരമേ ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളു. റിലയൻസ് ഇൻഡസ്ട്രീസ്.
ഇനി ആ പദവിക്ക് അവകാശി മറ്റാരുമല്ല സ്റ്റേറ്റ് ബാങ്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യയാണ്. ഇപ്പോൾ എസ്ബിഐ റിലയൻസിനെ മറികടന്നു മുന്നിലെത്തിയിരിക്കുന്നു.
ഒന്നാം സ്ഥാനത്തു നിന്നുള്ള റിലയൻസിന്റെ പതനം കൊവിഡ് പ്രതിസന്ധിയോടെ ആഭ്യന്തര, ആഗോള സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയിലുണ്ടായ മാറ്റങ്ങൾ ആണ് റിലയൻസിനെയും ബാധിച്ചത്. ഇന്ത്യയിലെ കോർപ്പറേറ്റ് കമ്പനികളുടെ ലാഭത്തിൻെറ ഗതിവിഗതികൾ തന്നെ മാറ്റി മാറ്റിമറിച്ച സംഭവമായി കൊവിഡ് എന്നത് ശ്രദ്ധേയമാണ്.
ഒരു ദശാബ്ദത്തിലേറെയായി ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ ലാഭം നേടിയിരുന്ന കമ്പനിയായിരുന്നു റിലയൻസ് ഇൻഡസ്ട്രീസ്. എന്നാൽ 2024 സാമ്പാത്തിക വർഷത്തിൻെറ ആദ്യ പാദത്തിൽ ആണ് റിലയൻസിനെ പിന്നിലാക്കി എസ്ബിഐ ഈ നേട്ടം കരസ്ഥമാക്കിയത്.
ഈ വർഷം ജൂണിൽ അവസാനിച്ച 12 മാസ കാലയളവിൽ ഏകീകൃത അറ്റാദായമായി 66,860 കോടി രൂപയാണ് എസ്ബിഐ നേടിയത്. റിലയൻസ് ഇൻഡസ്ട്രീസിൻെറ മൊത്തം അറ്റാദായം 64,758 കോടി രൂപയാണ്. റിലയൻസിൻെറ ത്രൈമാസ അറ്റാദായം 16,011 കോടി രൂപയാണ്. എസ്ബിഐയുടെ അറ്റാദായം 18,537 കോടി രൂപയും.
കഴിഞ്ഞ രണ്ട് പതിറ്റാണ്ടിനിടെ ഇത് രണ്ടാം തവണയാണ് എസ്ബിഐ ഏകീകൃത അറ്റാദായത്തിൻെറ അടിസ്ഥാനത്തിൽ മുന്നിലെത്തുന്നത്. 2011-12 സാമ്പത്തിക വർഷത്തിലെ ജൂലൈ-സെപ്റ്റംബർ പാദത്തിൽ റിലയൻസിൻെറ ഏകീകൃത അറ്റാദായം 18,588 കോടി രൂപയായിരുന്നു. എസ്ബിഐയുടേത് 18,810 കോടി രൂപയും .
ഇതിനുമുമ്പ്, ഇന്ത്യൻ ഓയിലും, ഒഎൻജിസിയും ലാഭത്തിൽ റിലയൻസിനേക്കാൾ മുന്നിലുണ്ടായിരുന്നു. പിന്നീട് തുടർച്ചായായ വർഷങ്ങളിൽ റിലയൻസ് ലാഭ വളർച്ച നേടി.
റഷ്യ-ഉക്രെയ്ൻ യുദ്ധത്തിന് ശേഷം ആഗോള ഇന്ധനത്തിലും പെറ്റ്കെമിലുമുള്ള പ്രതികൂല വില വ്യതിയാനം കാരണം ഓയിൽ-ടു-കെമിക്കൽസ് ബിസിനസിൽ റിഫൈനിംഗ്, പെട്രോകെമിക്കൽസ് (പെറ്റ്കെം) മൂല്യം കുത്തനെ ഇടിഞ്ഞതിനാൽ ആർഐഎലിന് അതിന്റെ മുൻനിര സ്ഥാനം നഷ്ടപ്പെട്ടു. തൽഫലമായി, RIL-ന്റെ ഏകീകൃത അറ്റാദായം വാർഷികാടിസ്ഥാനത്തിലുള്ള 10.6 ശതമാനം ഇടിഞ്ഞു (YoY) 24 സാമ്പത്തിക വർഷത്തിൽ 16,011 കോടി രൂപയായി കുറഞ്ഞു, ഇത് 11 പാദങ്ങളിലെ ഏറ്റവും മോശം പ്രകടനമാണ്.
എസ്ബിഐയുടെ റെക്കോർഡ് വരുമാനത്തിന്റെ പാദം ആണ് കടന്നു പോയത്. വേഗത്തിലുള്ള ക്രെഡിറ്റ് വളർച്ച, വായ്പകളുടെ പലിശയും നിക്ഷേപങ്ങളുടെ പലിശയും തമ്മിലുള്ള വർദ്ധനവ്, മുൻകാല മോശം വായ്പകളുടെ തിരിച്ചടവ് എന്നിവയിൽ നിന്നുള്ള നേട്ടങ്ങളാണ് എസ് ബി ഐക്ക് തുണയായത്.
ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയിലും കോർപ്പറേറ്റ് മേഖലയിലും ബാങ്കിംഗ്, ഫിനാൻഷ്യൽ സർവീസ്, ഇൻഷുറൻസ് (ബിഎഫ്എസ്ഐ), സ്റ്റോക്ക് ബ്രോക്കിംഗ് മേഖലകളുടെ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന വിശാല പ്രക്രിയയുടെ ഭാഗമാണ് 2018-19 ലെ ക്യു 1 വരെയുള്ള എസ്ബിഐയുടെ അറ്റാദായത്തിൽ നിന്നുള്ള നഷ്ടത്തിൽ നിന്നുള്ള ശ്രദ്ധേയമായ വഴിത്തിരിവ്. കോർപ്പറേറ്റ് ലാഭത്തിന്റെ 35 ശതമാനവും ഇപ്പോൾ ബിഎഫ്എസ്ഐ മേഖലയിലെ കമ്പനികൾ വഹിക്കുന്നു.
ഇതിനു വിപരീതമായി, സമീപ വർഷങ്ങളിൽ വ്യാവസായിക, ഉൽപ്പാദന മേഖലകളിലെ കമ്പനികളിൽ ആപേക്ഷികമായ വരുമാന കുറവുണ്ടായിട്ടുണ്ട്, ഇത് ഈ മേഖലയിലെ കമ്പനികളുടെ മോശം വരുമാനത്തിനും ലാഭ വളർച്ചയ്ക്കും കാരണമാകുന്നു. RIL-ന്റെ ഓയിൽ റിഫൈനിംഗ്, പെറ്റ്കെം ഡിവിഷൻ എന്നിവയുടെ പലിശയ്ക്കും നികുതിക്കും മുമ്പുള്ള വാർഷിക ലാഭം നാല് വർഷമായി മാറ്റമില്ലാതെ തുടരുന്നു.
റീട്ടെയിൽ, ടെലികമ്മ്യൂണിക്കേഷൻ സേവനങ്ങൾ പോലുള്ള പുതിയ വ്യാവസായിക ഇതര ബിസിനസ്സ് സംരംഭങ്ങളിൽ നിന്നാണ് RIL-ന്റെ ഏകീകൃത വരുമാനത്തിലെ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന വളർച്ചയുടെ ഭൂരിഭാഗവും. എന്നിരുന്നാലും, ഈ പുതിയ ഡിവിഷനുകൾ അതിന്റെ പഴയ വ്യാവസായിക ബിസിനസ്സുകളെപ്പോലെ ലാഭകരമല്ല, ഇത് അതിന്റെ മൊത്തത്തിലുള്ള വരുമാനത്തെ സമ്മർദ്ദത്തിലാക്കുന്നു.2020-21 ഒക്ടോബർ-ഡിസംബർ പാദത്തിലെ പുതിയ ബിസിനസുകളിൽ വളർച്ചയുണ്ടായിട്ടും RIL-ന്റെ 2024 സാമ്പത്തിക വർഷത്തിലെ ഏകീകൃത അറ്റാദായം വളരെ മെച്ചമുണ്ടാക്കാത്തതാണ്.